Sözü uzun uzun dolandırmaya gerek yok. Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planlarının hazırlandığı şu günlerde, başlığı destekleyecek mevcut gerekçeleri madde madde sıralayalım.
Meslek liseleri kesinlikle sayısal okullardır. Bu sebepledir ki, bu okulların müfredatı, çoğunlukla teknik konular içerir. Matematik, fizik ve kimya bilgisine yer yer ihtiyaç duyulur söz konusu okullarda. Mesela üzerinde çokça çalışılan herhangi bir metal kütlenin; hacmini hesaplamak için matematik, özgül ağırlığını bulmak için fizik, bileşimini görmek için kimya bilgisine kesinlikle ihtiyaç duyulur. Yoksa öğrenci çalıştığı malzemeyi tanımamış olacağından, bu metalden üretilen bir makine parçasının çalışma şartlarını yorumlayıp, dayanıklılığını da hesaplayamayacaktır.
Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sınavları (TEOG), fen ve matematik yönü güçlü öğrencileri, Fen ve Anadolu Liselerine yönlendirmek için yapılan bir eleme sınavıdı. Meslek liselerini özellikle tercih eden başarılı öğrencileri istisna tutarsak, sayısal yönü oldukça zayıf öğrenciler meslek liselerine, sistem tarafından istemeden ve gönülsüz olarak yönlendirilmekteydi.
Meslek liselerinin bugünkü yapısı sebebiyle reel sektör iş gücü piyasasında ihtiyaç duymakta olduğu ara eleman gücüne, eşyanın tabiatına uygun olarak ulaşamamaktadır. Dolayısıyla, teknik düzeydeki makina, donanım ve malzemeyi tanıyıp, bu birikimi üretim sürecinde tekniğine uygun kullanabilen ve usta ile mühendis arasındaki nitelikli teknik ara eleman gücü de mazide kalmış olmaktadır.
Meslek liseleri mezunlarının alanlarına uygun sektörlerde, hangi düzeyde istihdam edildiğine yönelik araştırma sonuçlarına göre, meslek liselerinden mezun olanların ancak % 11’inin (varsayalım % 20 olsun) alanlarında istihdam edildiği anlaşılmaktadır. Bu mezunlardan % 89’unun ise alan dışı sektörlerde çalıştığı görülmektedir. (Söz konusu verilerin elde ediliş yöntemi tartışmalı olduğundan; Millî Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı ve YÖK işbirliğiyle gerçek veriler elde edilmeli ve böylece öğrenci, veli ve reel sektörün geleceğe ilişkin projeksiyon oluşturabilmeleri sağlanabilir)
Mevcut mesleki eğitim politikalarının etkisizliği sebebiyle, son yıllarda işsiz vatandaşlar yükselen bir ivme ile İŞKUR meslek kurslarını tercih etmektedirler. İŞKUR’un kamu ve reel sektörün işgücü ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak, aktif işgücü programı kapsamında, 2016 yılı itibarı ile 5715 kısa süreli meslek kursları, iş garantili kurslar ve girişimcilik gibi kurslara 119.172 kursiyer başvuruda bulunmuştur.
Meslek liselerinin açığını kapatmaya yönelik meslek kurslarıyla ilgili diğer başarılı bir alan da belediyelerdir. İSMEK, BELMEK gibi meslek kursları aracılığıyla, reel sektörün ihtiyaç duyduğu mesleklere yönelik oldukça başarılı kurslar düzenlenmekledir. Bu kapsamda 250 binden fazla kursiyer BELMEK meslek kurslarını tamamlamış ve istihdama yönelik belge almışlardır.
SONUÇ: % 11 gibi oldukça düşük bir verime sahip olması sebebiyle reel sektör, veliler, eğitimciler ve toplumun beklentilerini karşılayamayan, ancak buna rağmen uygulanmasına devam edilen meslek liselerine zorunlu öğrenci seçim sistemi revize edilmeli, bu gerçekleştirilemiyorsa meslek liseleri kapatılmalı veya işin hakkını verebilecek kurumlarımızdan İŞKUR ve/veya Belediyelere devredilmelidir.
Vah mesleki ve teknik eğitim sistemimiz vah.
Bir 28 Şubat vurdu, yetmedi; TEOG vurdu, yetmedi; umarım ortaöğretime geçiş sisteminde yaşanan yeni gelişmelar vurmaz…
Sağlıcakla kalın.